Кұдайтану
Алла тағаланың көптеген есімдері бар, олардың əрқайсысының өзіндік мағынасы мен қасиеттері бар. Исламда Алланың 99 есімі бар, олар «əсмаул-хусна» (ұлық есімдер) деп аталады. Бұл есімдердің əрқайсысы Хақ Тағаланың белгілі бір қасиеттерімен жəне сипаттарымен байланысты. Алланың əр түрлі есімдері біздің өмірімізге пайда мен көмек əкелуі мүмкін. Алланың есімдерімен байланысты моральдық-этикалық қасиеттермен қатар, əр терминнің əртүрлі аурулар мен психологиялық жағдайларды емдеуде өзіндік мəні бар. Бірақ Аллаһтың 99 есімін білу маңыздылығымен қатар, əрбір терминмен байланысты осы маңызды қасиеттерді түсіну де маңызды. Алла Тағаланың əрбір есімі рухани өмірімізге көмектесе алатын Құдіретті жəне Оның мейірімін түсінуге жол ашады. Сондай-ақ, əрбір есімнің қасиеттерін білу біздің өмірдегі қиындықтар мен проблемаларды түсінуге көмектеседі. Исламда Алланың 99 есімі Алланың жалпы есімдері болып табылады, олардың əрқайсысының өзіндік ерекше мағынасы бар. Бұл атаулардың кейбіреулері мейірім, басқалары əділет, үшіншілері билік дегенді білдіреді. Алланың есімдерін мұсылмандар намазда да, күнделікті өмірде де əртүрлі жағдайларда қолданады. Алланың есімдерін қолдануға негізделген көптеген амалдар мен əдістер бар. Ислам дəстүрінде Құдайдың есімдерімен емдеу жəне рухани ағарту үшін қолдануды қамтитын көптеген эзотерикалық емдеу əдістері бар. Бұл əдістер мұсылмандарға Алланың есімдері көмегімен рухани жəне физикалық мəселелерді шешуге мүмкіндік береді. Ар-Рахман – қолдаушы, жанашыр, Ар-Рахим – мейірімді, Ас-Салям – бейбітшілік пен қауіпсіздіктің көрінісі, Əл-Мутаккабир – Ең жоғары, Алланың есімдері Исламда өте маңызды жəне əртүрлі жағдайларда, соның ішінде дұғада, емделуде жəне рухани ағартуда қолданылады. Алла Тағала бұл есімдерді мұсылмандарға кез келген жағдайда Оған жүгініп, қажетті көмек алуы үшін берді. Əл-Ғани – «Бай», «Шексіз бай» деген мағынаны білдіретін Алланың есімдерінің бірі. Бұл есімнің қасиеттері барлық жаратылыстардан толық тəуелсіздік пен адамның қажеттіліктерін толық қанағаттандыруды қамтиды. Бұл есім Құдайдың барлық байлық пен гүлденудің қайнар көзі екенін жəне біз барлық қажеттіліктеріміз үшін Оған сүйенуіміз керектігін еске салады. Ар-Рахман – Алланың есімі, ол «Мейірімді», «Сүйікті» дегенді білдіреді. Бұл есім Аллаһтың жаратылыстарына деген шексіз мейірімін сипаттайды. Біз Алладан мейірім сұрауымыз керек жəне Оның үлгісіне еліктеп, Ол бізге қалай мейірімділік танытса, басқаларға да мейірімділік танытуымыз керек. Əл-Уəкил – «Қорғаушы» деген мағынаны білдіретін Алланың есімі. Бұл есім Құдайдың бізге қамқорлық жасайтынын жəне мүдделерімізді қорғайтынын еске салады. Біз барлық істеріміз бен іс-əрекеттерімізде Алладан қорғау жəне көмек сұрап жүгінуіміз керек.
Алланың есімдері Оны жəне Оның қасиеттерін тереңірек түсінуге көмектеседі. Есімдер – Оның бізге көрсеткен жақсылығының, жомарттығы мен мейірімінің белгісі. Біз бұл есімдерді дұғада, намазда жəне Құдаймен қарым-қатынаста пайдалана аламыз. Алланың 99 есімі – мұсылмандар үшін ең маңызды білімдердің бірі. Əрбір есімнің өзіне ғана тəн құдіреті бар жəне олардың əрқайсысы Аллаһтың белгілі бір қасиетін білдіреді.
Бұл есімдерді білу бізге Құдайға жақындауға, Оның қасиеттерін түсінуге көмектеседі. Тізімде ұсынылған атаулардың көпшілігінде қалаған нəрсеге қол жеткізуге, зұлымдықтан қорғауға, жанды тыныштандыруға жəне тіпті емдеу үшін қолдануға мүмкіндік беретін емдік қасиеттер бар. Алланың есімдерін күнделікті өмірде де қолдануға болады. Күнделікті өмірімізде Алланың есімдерін əртүрлі қолданамыз. Осы жолдардың кейбірі: Дұғалар мен дұғалардағы есімдерді қайталау əрбір есімнің құдіретін сезінуге жəне дұғаларыңызда осы қасиеттерді пайдалануға көмектеседі. Бізді жамандықтан қорғау үшін атауларды қолдану – мысалы, Алланың «Əл-Хафиз» (Қамқоршы) есімі, егер ұйықтар алдында айтсақ, бізді жамандықтан қорғауға көмектеседі. Мақсатқа жету үшін есімдерді қолдану – Алланың «Əл-Барр» (Жақсы) есімі басқаларға қайырымдылық пен мейірімділікке байланысты мақсаттарға жетуге көмектеседі. Емдеуде есімдерді қолдану – мысалы, «Əш-Шафи» (Емші) есімін дұғада қайталайтын болсақ, физикалық жəне психикалық ауруларды емдеуге көмектеседі. Сонымен қатар, біз Алланың есімдерін Аллаға, оның қасиеттері мен хикметіне деген иманымыз бен түсінігімізді нығайту үшін пайдалана аламыз.
Ендеше, Алланың 99 есімін біліп, күнделікті өмірде қолдану Аллаға жақындауымызға, рухани жəне физикалық сауықтыруымызға жəне өмірдегі мақсаттарға жетуімізге көмектеседі. Алланың 99 есімінің əрқайсысының өзіндік ерекше мағынасы бар жəне жоғары құдіреттің əртүрлі қасиеттерін бейнелейді. Мысалы, «Əр-Рахман» (Қамқор) Алланың шексіз мейірімі мен оның жаратылыстарына деген сүйіспеншілігін, ал «Əл-Кафи» (Барлығын Білуші) – Алланың барлық нəрсені түсінуі мен барлығын қамтитындығын білдіреді. Алланың 99 есімінің əрқайсысының өзіне тəн ғажайып қасиеттері бар жəне əртүрлі ауруларды емдеуге жəне өмірдегі қиындықтарды жеңуге болады. Мысалы, егер адам бір нəрседен айыққысы келсе, онда ол «Шəфи» (Емші) есімін қайталап, Алладан ем сұрай алады.
Сондай-ақ, Алланың 99 есімінің əрқайсысы адамның қорғаныс қасиеттерін арттырып, қорғай алады. Мысалы, əл-Мухаймин (Қорғаушы) есімін қайталау қауіпсіздікті сақтауға жəне жамандықтан қорғауға көмектеседі. Алланың кейбір есімдерін түрлі аурулар мен кедергілерді емдеу үшін қолдануға болады. Мысалы, жаман ауруларды емдеу үшін «Əр-Рафи’и» (Жақсы істердің сауабын беруші) жəне «Əт-Таууаб» (Тəубе етушілерді қайта қабылдаушы) есімдерінің тіркесімін қайталауға болады.
Қорқыныш пен үрейден арылу үшін əл-Мухаймин (Қорғаушы) немесе Əс-Сəлəм
(Бейбітшілік) есімдерін қайталауға болады. Əл-Кафи (Бəрін Білуші) жəне Ар-Раззақ (Болшылық беруші) есімдері материалдық көмек пен материалдық əл-ауқатқа жетуге көмектеседі. Дұғада Аллаға бет бұрған кезде құрмет көрсету үшін 99 есімнің кез келгенін қолдануға болады. Мысалы, күнəлардың кешірілуін сұрағанда «Мен əл-Ғаффармын» (мағынасы – кешірушімін), «Мен əт-Тəууабпын» (мағынасы – тазарушымын), «Мен əш-Шəкурмын» (мағынасы – шүкірмін» деп айтуға болады. Егер сіз ауырып жатсаңыз, ауырсынуды азайту немесе азапты жеңілдету үшін мына атауларды қолдануға болады. Мысалы, «Мен Əш-Шафимін» (мағынасы: емшімін), «Мен Ар-Рахиммін» (мағынасы: мейірімдімін). Бұл атауларды айту сізді сабырлы жəне жеңіл сезінуге көмектеседі. Күнделікті өмірде есімдерді қолдану сенімімізді нығайтуға көмектеседі жəне өмірімізде Алланың бар екенін еске салады. Мысалы, «Мен əл-Əлиймін» (мағынасы – жоғары көтерілдім), «Мен əл-Мухитпін» (мағынасы – айналадамын), «Мен əл-Хафизмін» (мағынасы – қамқоршымын) деу иманды күшейтеді жəне теріс ойлар мен əрекеттерден қорғайды. Ең дұрыс Мен… деп басталатын Аффирмациялар осылар. Намаз кезінде атауларды пайдалану терең тыныштыққа, жан тыныштығына қол жеткізуге көмектеседі. Алланың 99 есімінің кез келгенін оның мағынасына назар аудара отырып, баяу дем алып жəне дем шығару арқылы қайталауға болады. Мұндай жаттығу сана деңгейін көтеруге жəне жанның Алламен байланысын нығайтуға көмектеседі. Саусақтардың арасындағы түйіндерде атауларды қолдану. Көптеген мұсылмандар күні бойы Алланың белгілі бір есімдерін айту үшін моншақтарына түйіндер қолданады. Бұл түйіндер дұғаға көңіл бөлуге жəне біздің өмірімізде Алланың болуын есте сақтауға көмектеседі. Ол сондай-ақ күнделікті өмірде жанның Аллаһпен байланысын нығайтуға көмектеседі. Алланың 99 есімін қолдану мұсылманның өміріне көптеген пайда əкеледі – қорлық пен азаптан сақтап күнделікті өмірде Алламен сенім мен байланысты нығайтады. Əрбір есімнің мағынасы мен мақсатын есте сақтау сізге Құдайдың болмысын тереңірек түсінуге көмектеседі, ал есімдерді дұрыс қолдану айналаңыздағы əлемді жаңа, ризашылық көзқараспен бақылауды үйренуге көмектеседі.