Aрхитектура ва шаҳарсозлик объектлари – бинолар ва иншоотлар, шаҳар ва аҳоли пунктлари улардаги турли хил ҳаётий жараёнларни амалга ошириш учун мўлжалланган моддий тузилмалардир. Улар бу жараёнларнинг самарадорлигидан мақсадларини англайдилар. Бу меъморий ва шаҳарсозлик фаолиятининг ижтимоий аҳамиятини аниқлайди, бу ижтимоий ишлаб чиқаришнинг барча жиҳатлари ва таркибий қисмларига таъсир қилади. Aтроф -муҳитни шакллантириш ижтимоий жараёнлар, архитектура ва шаҳарсозлик бу ижтимоий бошқарувнинг муҳим бўлими – унинг фазовий ташкил этиш нуқтаи назаридан жамиятга мақсадли таъсири. Бу таъсир ижтимоий жараёнларни ҳудудий-фазовий ташкил этишнинг барча даражаларида амалга оширилади: турар-жой камералари ва ишлаб чиқариш биноларидан тортиб, минтақавий ва миллий миқёсдаги улкан ҳудудий-шаҳар тизимларига қадар. Ижтимоий ҳаёт соҳалари: ишлаб чиқариш ва истеъмол, алмашинув ва тарқатиш.
Шу билан бирга, биз мақсадли тартибга солиш ва ҳудудлар ҳақида гапираяпмиз – бу жамоат функцияларининг турлича бўлинишининг ўсиши, ҳудудий ўзаро боғлиқликларнинг ўрнатилиши, бино мажмуаларида турли мақсадли жойлар ва ҳудудларнинг ўзаро жойлашиши ҳисоб -китоб тизими. Aрхитектура ва шаҳарсозлик ҳаёт жараёнларини ва тегишли дизайн дастурларини буюртма қилиш маконининг мақсадларини белгилаб, бу жараёнларни ташкил этиш, уларнинг техник жиҳозланиши ва ресурслар билан таъминлашнинг умумий эҳтиёжларини акс эттиради.
Шу билан бирга, дизайн дастурлари жамиятнинг дунёқараши ва қадриятлар йўналишини, ижтимоий ва психологик меъёрларни, турли аҳоли гуруҳлари ва шахсларнинг муносабатларини, уларнинг шаҳар муҳитидаги ҳатти -ҳаракатларини акс эттиради. Ҳамма меъморий ечимларни қабул қилиш учун кўп томонлама кенг қамровли асослаш зарурлигини аниқлайди. Шу билан бирга, бу меъморчилик ва шаҳарсозлик тарихи халқларнинг моддий ва маънавий маданияти тажрибасининг акси эканлигини, уларнинг биргаликдаги ривожланиш тарихини акс эттиришини аниқлайди.